به گزارش جریان نو، کامبیز نوروزی حقوقدان در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: ماجرای هک یکی از پرکاربرترین اپلیکیشنهای فعلی ایران پرسشها و نگرانیها درباره امنیت محیط دیجیتال در ایران را بار دیگر به بحث روز تبدیل کرده است. هک اسنپفود و سرقت اطلاعات کاربران آن اولین هک نیست. پیشازاین نیز موارد متعددی از هک سایتها و پلتفرمهای مختلف ایران گزارش شده است که برخی از آنها ارزش امنیتی بسیار زیادی نیز داشتهاند.
غیر از انواع پرسشهای فنی مربوط به محیط دیجیتال، این پرسش حقوقی در میان است که نظام حقوقی کشور درباره محیط دیجیتال چیست؟ میزان مسئولیت پایگاههای داده، دولت و کاربر در این موارد چه میزان است؟ اگر کسی بر اثر سرقت اطلاعات خسارت ببیند، چه کسی باید جبران خسارت کند و بسیاری سؤالات دیگر. در یک اندیشه حقوقی محض شاید پاسخدادن به این پرسشها چندان سخت نباشد.
اما مسئله، بسیار غامضتر و دشوارتر از این است که در ظاهر به نظر میرسد.
سؤال اصلی این است که جهان پیشروی ما چیست و چگونه است؟ جهانی که با سرعتی بیسابقه به سمت آن پیش میرویم و همه چیز در تسخیر محیط دیجیتالی قرار گرفته و به طور کلی نظام زندگی فردی و جمعی را از بن و بیخ تحت تأثیر قرار میدهد.
تاریخ علم این سرعت و این میزان تغییرات ماهوی را سراغ ندارد. تا حدود ۱۰ سال پیش چه کسی تصور میکرد اینترنت و امکانات انقلاب دیجیتالی تا این اندازه در زندگی ما، روابط شخصی یا اجتماعی و نهایتا سیاسی اثر بگذارد که بخشهای بزرگ و مهمی از آن در این زمینه حتی بر روان آدمها، سبک زندگی، جوامع و روابط بینالملل هم اثر بگذارد؟
ما در تفکر حقوقی پیش از هر ابداع و سخنی باید موضوع را بشناسیم و بدانیم درباره چه چیزی حرف میزنیم. اگر مثلا اتومبیل را نشناسیم، نمیتوانیم برای آن مقررات راهنمایی و رانندگی وضع کنیم. از طرفی شناخت موضوع نیازمند زمان و تجربه است؛ اما درباره انقلاب دیجیتال مشکل اینجاست که سرعت تغییر و تحول آن به اندازهای بالاست که تا ما بخواهیم آن را بشناسیم، تغییر کرده و میدان جدید و ناشناختهای پیشروی ما میگشاید.
جهان محیط دیجیتال ثابت نیست و مدام در حال تغییرات شگرف است. سرعتی که در این تغییر است، مجال شناخت درست به ما نمیدهد. دامنه تغییر چنان است که میتوان جهان جدید را به جهان ژلاتینی توصیف کرد.
یک مثال پیشپاافتاده شاید بتواند بحث را روشنتر کند.
زمانی برای آنکه کسی سرقتی انجام دهد، باید با تجهیزات و دقت فراوان وارد محیط فیزیکی میشد و کار سرقت را انجام میداد؛ اما اکنون میتوان از هزاران کیلومتر دورتر حسابهای یک بانک را خالی کرد یا مدارک و اسناد سرّی را دزدید. در تعریف سنتی سرقت میگوییم سرقت زمانی رخ میدهد که مال از محل نگهداری خارج شده باشد؛ اما در سرقتهایی که در محیط دیجیتالی رخ میدهند یا اصل مال سر جایش باقی است، مثل مورد هک اسنپفود یا اصلا مالی به صورت فیزیکی خارج نمیشود، مانند سرقت از حسابهای بانکی.
این یک مثال ساده و تکراری و پیشپاافتاده است که نشان میدهد تفکر سنتی و متداول حقوقی قادر به نظمبخشی حقوقی دنیای ژلاتینی دیجیتال نیست که بهسرعت گستردهترین ابعاد زندگی بشریت را تسخیر میکند.
اگرچه در کشورهای پیشرفته تمهیدات حقوقی نوینی اندیشیده شده است؛ ولی آنها هم هنوز در اول راه هستند؛ علاوهبراین تجربه این قبیل کشورها چندان به کار ما نمیآیند؛ زیرا شرایط تکنولوژیک و سیاسی و حقوقی کاملا متفاوتی داریم.
ایجاد نظم در محیط دیجیتال پیش از هر چیز نیازمند برقراری نظم حقوقی کارآمد است. حال آنکه در وضعیت کنونی نظم حقوقی موجود تا حد زیادی ناکارآمد شده و قادر به انتظام حقوقی امور نیست.
آنچه باید در ایران در دستور کار قرار گیرد، این است که اولا شناخت مختصات کلی جهان پیشرو چیست؟ ثانیا ساختار حقوقی متناسب با این وضعیت ژلاتینی چه باید باشد؟
پرسشی دشوار است که دعوی پاسخ به آن را ندارم و به نظر نمیرسد کسی بهراحتی بتواند به آن پاسخ دهد؛ اما به نظر میرسد دستکم یک اصل در این ساختار حقوقی تردیدناپذیر است؛ اصل آزادی.
تکنولوژی دیجیتال به گونهای است که نمیتوان مانع از دسترسی افراد به آن شد. تجربه ربع قرن فیلترینگ شاهد این مدعاست. تلاش برای ممانعت از دسترسی به این محیط تلاشی بیهوده است و جز غفلت اثری ندارد.
در سه دهه گذشته بیشترین توجه دولت و دستگاههای مسئول بر ایجاد مانع برای دسترسی مردم به امکانات اینترنت و محیط دیجیتال استوار بوده است و به نوعی موضع انکاری در برابر دنیای جدید پیشه شده است.
چنین دیدگاهی مانع از شناخت واقعیتهای جهان ژلاتینی جدید و بینظمی روزافزون حقوقی آن میشود که دراینصورت غیر از آنکه در داخل کشور ابهامها و دشواریها ادامه خواهند یافت، در معرض تهدیدهای بزرگ خارجی نیز خواهیم بود.
بیدفاع در جهان ژلاتینی دیجیتال
به گزارش جریان نو، کامبیز نوروزی حقوقدان در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: ماجرای هک یکی از پرکاربرترین اپلیکیشنهای فعلی ایران پرسشها و نگرانیها درباره امنیت محیط دیجیتال در ایران را بار دیگر به بحث روز تبدیل کرده است. هک اسنپفود و سرقت اطلاعات کاربران آن اولین هک نیست. پیشازاین نیز موارد متعددی از هک سایتها و پلتفرمهای مختلف ایران گزارش شده است که برخی از آنها ارزش امنیتی بسیار زیادی نیز داشتهاند.
غیر از انواع پرسشهای فنی مربوط به محیط دیجیتال، این پرسش حقوقی در میان است که نظام حقوقی کشور درباره محیط دیجیتال چیست؟ میزان مسئولیت پایگاههای داده، دولت و کاربر در این موارد چه میزان است؟ اگر کسی بر اثر سرقت اطلاعات خسارت ببیند، چه کسی باید جبران خسارت کند و بسیاری سؤالات دیگر. در یک اندیشه حقوقی محض شاید پاسخدادن به این پرسشها چندان سخت نباشد.
اما مسئله، بسیار غامضتر و دشوارتر از این است که در ظاهر به نظر میرسد.
سؤال اصلی این است که جهان پیشروی ما چیست و چگونه است؟ جهانی که با سرعتی بیسابقه به سمت آن پیش میرویم و همه چیز در تسخیر محیط دیجیتالی قرار گرفته و به طور کلی نظام زندگی فردی و جمعی را از بن و بیخ تحت تأثیر قرار میدهد.
تاریخ علم این سرعت و این میزان تغییرات ماهوی را سراغ ندارد. تا حدود ۱۰ سال پیش چه کسی تصور میکرد اینترنت و امکانات انقلاب دیجیتالی تا این اندازه در زندگی ما، روابط شخصی یا اجتماعی و نهایتا سیاسی اثر بگذارد که بخشهای بزرگ و مهمی از آن در این زمینه حتی بر روان آدمها، سبک زندگی، جوامع و روابط بینالملل هم اثر بگذارد؟
ما در تفکر حقوقی پیش از هر ابداع و سخنی باید موضوع را بشناسیم و بدانیم درباره چه چیزی حرف میزنیم. اگر مثلا اتومبیل را نشناسیم، نمیتوانیم برای آن مقررات راهنمایی و رانندگی وضع کنیم. از طرفی شناخت موضوع نیازمند زمان و تجربه است؛ اما درباره انقلاب دیجیتال مشکل اینجاست که سرعت تغییر و تحول آن به اندازهای بالاست که تا ما بخواهیم آن را بشناسیم، تغییر کرده و میدان جدید و ناشناختهای پیشروی ما میگشاید.
جهان محیط دیجیتال ثابت نیست و مدام در حال تغییرات شگرف است. سرعتی که در این تغییر است، مجال شناخت درست به ما نمیدهد. دامنه تغییر چنان است که میتوان جهان جدید را به جهان ژلاتینی توصیف کرد.
یک مثال پیشپاافتاده شاید بتواند بحث را روشنتر کند.
زمانی برای آنکه کسی سرقتی انجام دهد، باید با تجهیزات و دقت فراوان وارد محیط فیزیکی میشد و کار سرقت را انجام میداد؛ اما اکنون میتوان از هزاران کیلومتر دورتر حسابهای یک بانک را خالی کرد یا مدارک و اسناد سرّی را دزدید. در تعریف سنتی سرقت میگوییم سرقت زمانی رخ میدهد که مال از محل نگهداری خارج شده باشد؛ اما در سرقتهایی که در محیط دیجیتالی رخ میدهند یا اصل مال سر جایش باقی است، مثل مورد هک اسنپفود یا اصلا مالی به صورت فیزیکی خارج نمیشود، مانند سرقت از حسابهای بانکی.
این یک مثال ساده و تکراری و پیشپاافتاده است که نشان میدهد تفکر سنتی و متداول حقوقی قادر به نظمبخشی حقوقی دنیای ژلاتینی دیجیتال نیست که بهسرعت گستردهترین ابعاد زندگی بشریت را تسخیر میکند.
اگرچه در کشورهای پیشرفته تمهیدات حقوقی نوینی اندیشیده شده است؛ ولی آنها هم هنوز در اول راه هستند؛ علاوهبراین تجربه این قبیل کشورها چندان به کار ما نمیآیند؛ زیرا شرایط تکنولوژیک و سیاسی و حقوقی کاملا متفاوتی داریم.
ایجاد نظم در محیط دیجیتال پیش از هر چیز نیازمند برقراری نظم حقوقی کارآمد است. حال آنکه در وضعیت کنونی نظم حقوقی موجود تا حد زیادی ناکارآمد شده و قادر به انتظام حقوقی امور نیست.
آنچه باید در ایران در دستور کار قرار گیرد، این است که اولا شناخت مختصات کلی جهان پیشرو چیست؟ ثانیا ساختار حقوقی متناسب با این وضعیت ژلاتینی چه باید باشد؟
پرسشی دشوار است که دعوی پاسخ به آن را ندارم و به نظر نمیرسد کسی بهراحتی بتواند به آن پاسخ دهد؛ اما به نظر میرسد دستکم یک اصل در این ساختار حقوقی تردیدناپذیر است؛ اصل آزادی.
تکنولوژی دیجیتال به گونهای است که نمیتوان مانع از دسترسی افراد به آن شد. تجربه ربع قرن فیلترینگ شاهد این مدعاست. تلاش برای ممانعت از دسترسی به این محیط تلاشی بیهوده است و جز غفلت اثری ندارد.
در سه دهه گذشته بیشترین توجه دولت و دستگاههای مسئول بر ایجاد مانع برای دسترسی مردم به امکانات اینترنت و محیط دیجیتال استوار بوده است و به نوعی موضع انکاری در برابر دنیای جدید پیشه شده است.
چنین دیدگاهی مانع از شناخت واقعیتهای جهان ژلاتینی جدید و بینظمی روزافزون حقوقی آن میشود که دراینصورت غیر از آنکه در داخل کشور ابهامها و دشواریها ادامه خواهند یافت، در معرض تهدیدهای بزرگ خارجی نیز خواهیم بود.
لینک کوتاه خبر:
http://jaryaneno.ir/?p=16135
واکنش علی لاریجانی به خبر حادثه بالگرد رئیس جمهور
طالبان: در کنار حکومت و ملت برادر و همسایه ایران قرار داریم
واکنش رهبر معظم انقلاب به سانحه سقوط بالگرد رییس جمهور : همه برای سلامت این جمع خدمتگزار دعا کنند/ ملت ایران نگران و دلواپس نباشند
گزارش ستاد ملی مدیریت شرایط اضطراری هلالاحمر از آخرین اقدامات برای یافتن بالگرد رئیسجمهور
بارندگی و مه تا فرداشب درمنطقه حادثه بالگرد رییس جمهور ادامه دارد
کاخ سفید: بایدن در جریان سانحه بالگرد رئیسجمهور ایران قرار گرفت
رهبر انقلاب در دیدار با کارگران؛ خوب شدن حال کارگر یعنی خوب شدن حال کشور
«گنجشک درنده» بنزین ایرانیها را قطع کرد +اولین بیانیه
افشاگری عضو شورای شهر از آمار بالای مرگ و میر بر اثر مازوت سوزی/ مرگ بیش از ۶ هزار نفر فقط در سال ۱۴۰۰
اسرائیل به پایگاه مستشاران ایرانی حمله کرد / دست کم دو ایرانی شهید شدند
گرانی ها برای مردم عادی شده است / دولت در نابسامانی اقتصادی سهم زیادی دارد
افزایش سقف تسهیلات بانک ملی وسپه به ۳۰۰ میلیون
نقش مهم این زن در اختلاس ۲ میلیون دلاری بندر امام خمینی!
تتلو:قصدم ترویج موادمخدر نبود؛ میخواستم جایگزین گیاهی معرفی کنم/آموزش مناسبی ندیدم و اشتباه کردم!
فلاحتپیشه: اصولگرایی و اصلاحطلبی برای جامعه ایران دیگر معنا و مفهومی ندارد
ریزش ادامه دار مخاطبان رسانه ملی/چرا صداوسیما از ارائه اطلاعات فرار می کند؟
فرار متهم صرافی کریپتولند از کشور / پرونده ۵۱ هزار نفر شاکی دارد
حمله تروریستی کرمان کار داعش بود یا اسرائیل؟
کیومرث اشتریان: ذوق کردیم که پوتین ۷۶ پله را به احترام رئیسی طی کرده و او را تحویل گرفته؟
کاسبی با پول نو برای عیدی / ۸ میلیون بده ۷ میلیون بگیر!
آیفون چینی ارزان قیمت رسید
استان تهران سهپاره میشود؟
۱۰ کشور قدرتمند در سال۲۰۲۳
قیمتهای نجومی رهن آپارتمان در تهران / از اجاره ۶۰۰ میلیونی تاودیعه ۳۵ میلیاردی
اختصاصی / فریدون مجلسی: در موضوع برجام ریش و قیچی در اختیار ایران است
افزایش موج نگرانیها در تلآویو/احتمال خودزنی اسرائیل همزمان با حمله انتقامی ایران
طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت به کجا رسید؟
ابهامات قرارداد دو میلیارد یورویی شهرداری تهران با چین/تحفه چینی زاکانی به شهر تهران
چه کسانی یارانه ۴ میلیون تومانی دریافت میکنند؟
اختصاصی جریان نو / سیاست خارجی درآمد نفتی را حیف و میل می کند
چرا سفیر انگلیس در تهران با صادق بوقی قر داد؟
مالکان کدام خانهها مشمول مالیات میشوند؟
چگونه داعش تضعیف شده عملیات تروریستی انجام میدهد؟
دیشب در اصفهان و تبریز چه گذشت؟ جزئیات فعال شدن پدافند هوایی در کشور
افشاگری جنجالی درباره زندگی لاکچری نماینده مجلس/میرسلیم در کاخی در ولنجک زندگی می کند!
آیا بنزین گران میشود؟
کاسبانی با عنوان «بلاگران حجاب»/صنعتی که از کالاهای حجاب هم استفاده میکند
هشدار پادشاه اردن درباره جنگ غزه / فاجعه در کمین است
جزئیات طرح تقسیم تهران به سه قسمت / «تهران غربی» و «تهران شرقی» در دست بررسی است
چگونه لاستیک دولتی دریافت کنیم؟+عکس
عدم افزایش دستمزد ۱۴۰۳/حق مسکن افزایش نیافت
آیا میتوان بر اساس لایحه تصویب نشده حجاب، دستور صادر کرد؟
بازار وارد فاز صعودی شد/ ورود سکه به کانال جدید
متقاضیان دریافت سهام عدالت بخوانند/ مشمولان جدید چه کسانی هستند؟
اسامی استانها و سینماهای نمایشدهنده فیلمهای منتخب جشنواره « سینماحقیقت » اعلام شد
۵۰ نکته از خلاصه گزارش مردمی رئیسی به مردم/نقد و انتقاد ایراد ندارد اما…
رویا فروشان چه در چنته دارند؟/ از بخت گشایی تضمینی تا راهکار بازگشت معشوق با عسل!
مهم برای سهامداران/تکلیف سهام عدالت این افراد هم مشخص شد
خبر خوش برای بازنشستگان/ زمان همسازی حقوق بازنشستگان اعلام شد
قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ + جدول
کمبود کدام ویتامین باعث سرگیجه میشود؟
امیرعبداللهیان: قرار است نشست ریاض به توقف جنایت جنگی و نسلکشی در غزه منجر شود
پوستر بازی پرسپولیس – فولاد با چهره جدید+عکس
دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا:شاهد یک جهش مهم در عملکرد بانک ملی ایران هستیم
آمریکا ایران را تهدید کرد/ ادامه حمایت تهران از حوثیها به نفع ایران نیست
واگذاری ۸۱ درصد از سهام پرسپولیس به پنج بانک
یک سگ ولگرد ۱۶ نفر را گاز گرفت
افزایش ۱۶ درصدی حقوق در سال ۱۴۰۳ حتمی است؟
معمای قلع و قمع شبانه درختان پادگان ۰۶ ارتش
ناسا فراخوان استخدام داد: ۴ نفر برای زندان مریخ! +تصاویر
تغییر در معادلات گیشه سینما؛ از زوج تازه جمشیدی و عطاران تا درام سیاسی “ضد”
کسانی که گردن درد منتهی به عمل دارند بخوانند/ با این صیفی کوهی از شر جراحی خلاص شوید
آیا هاشمی رفسنجانی از مقطعی خاص، دیگر همراه نظام و انقلاب نبود؟
سپاه، شهادت ۴ عضو خود را در حمله اسرائیل تایید کرد
استقلال و پرسپولیس رسماً فروخته شدند+(جزییات)
ماجرای اسکلتهای پارک قیطریه/ در شمال تهران چه گنجی نهفته است؟+عکس
تصویر روز:
عظیمترین مجسمههای جهان در سال ۲۰۲۴ / ارتفاع بزرگترین مجسمههای دنیا چقدر است + عکس
واکنش علی لاریجانی به خبر حادثه بالگرد رئیس جمهور
طالبان: در کنار حکومت و ملت برادر و همسایه ایران قرار داریم
واکنش رهبر معظم انقلاب به سانحه سقوط بالگرد رییس جمهور : همه برای سلامت این جمع خدمتگزار دعا کنند/ ملت ایران نگران و دلواپس نباشند
گزارش ستاد ملی مدیریت شرایط اضطراری هلالاحمر از آخرین اقدامات برای یافتن بالگرد رئیسجمهور
بارندگی و مه تا فرداشب درمنطقه حادثه بالگرد رییس جمهور ادامه دارد
کاخ سفید: بایدن در جریان سانحه بالگرد رئیسجمهور ایران قرار گرفت