مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل بین الملل، در گفت و گو با جریان نو با اشاره به مسکوت ماندن قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین اظهار داشت: قبل از توضیحی باید این را در نظر بگیریم، به دلیل شرایطی که ایران در مواجهه با نظام بین الملل دارد، ارتباط ما با چین ارتباطی سلبی است. در حقیقت چین نمی تواند شریک استراتژیک ایران باشد. اما در عینِ حال به واسطه مبارزه ای که با ایالات متحده از منظر ایدوئولوژیک دارد، در تقارن های جهانی تلاش دارد با نزدیک شدن به چین زمینه هایی ایجاد کند تا احساس توانمندی بیشتری برای تهران در چارچوب تقابل با آمریکا به وجود بیاید.
چین از کد ژئوپولتیک و ژنوم ژئواستراتیکی برخوردار است
وی در توضیح این مطلب افزود: چین هم می داند تهران در چارچوب های معناداری حرکت کرده و از کد ژئوپولتیک و ژنوم ژئواستراتیکی برخوردار است که محل تلاقی ابرقدرت های جهانی برای شکل دادن به نظم بین المللی در اتمسفر جهانِ کنونی است. پس اگر بخواهد هزینه های نزدیکی با ایران را بپردازد، در تقابل با قدرت های بزرگ جهانی بیش از بهره های احتمالی محتمل هزینه خواهد شد. لذا محافظه کارانه با ایران رابطه گرفته و امتیازهایی از تهران می گیرد و از طرفی دیگر هیچگاه برابر آمریکایی ها در ارتباط با موضوع ایران رابطه اش با واشنگتن را خراب نمی کند.
تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین بیشتر یک پروپاگاندا سیاسی است
مطهرنیا تصریح کرد: شرح این شرایط نشان می دهد، موضوعِ امضای تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین بیش از اینکه قراری بین تهران و پکن باشد، یک پروپاگاندا و یک معنادار در حوزه ایجاد تبلیغات سیاسی برای هر دو کشور و ایران و چین محسوب می شود و هیچ آورده‌ای قابل قبولی برای دو کشور نخواهد داشت. اگر چه پکن از نزدیکی با تهران بهره می برد، اما این بهره مندی ها در قالب استفاده از بافت موقعیتی ناشی از رویارویی تهران و واشنگتن در منطقه حاصل می آید. نه از آنچه پکن بخواهد با تهران ارتباطی استراتژیک داشته باشد.
چین مخالف آمریکاست اما هم‌زمان نظام حاکم بین‌الملل را هم پذیرفته است
وی ادامه داد: در واقع باید بدانیم، چین هم مثل ایران با آمریکا مخالف است. اما نظم حاکم بر نظام بین الملل را پذیرفته و با قوائد آن کنار اجرایی می کند. اکنون که تهران با ایالات متحده آمریکا درگیر است، این درگیری فقط دامنه آمریکایی ها را فرا نمی گیرد، بلکه ایدئولوژی تهران رویکردی کلام محورانه نسبت به کل قوائد ناظر بر نظام بین الملل دارد که بخشی از آنها شامل چین و همچنین اتحادیه اروپا می شود. پس باید گفت، رودر رویی ایران با آمریکا فقط به تهران و واشنگتن محدود نمی شود. یعنی دیگر قدرت ها هم می‌دانند که نمی توانند در چارچوب این تفکر ایدئولوژیک حتی در صورت جایگزینی شان با آمریکا در در دراز مدت در زیر تیغ تیز حمله های ایدئولوژی حاکم بر تهران قرار نگیرند. یعنی اگر تهران به ارزش های انقلابی ای که بیان کرده است اصرار داشته باشد، از استعمار و امپریالیسم باید بگریزد. با این توضیح که استعمار و امپریالیسم تنها به واشنگتن محدود نمی شود. یعنی روس ها، فرانسوی ها، آلمانی ها، انگلیسی ها و چینی ها را هم شامل می شود. در واقع برخورد تهران با این مقوله ای زمینه هایی را به وجود می آورد تا ما شاهد حرکتی غیرمستحکم در ایجاد رابطه های تاًثیر با پایتخت های گوناگون جهان باشیم.
چرا ایران تصمیمی جدی نمیگیرد؟
این تحلیلگر مسائل بین المللی معتقد است، نظام حکمرانی ایران به طور حتم به وضعیت فعلی وقوف دارد، اما تصمیمی برای گریز از این وضعیت دارد. این اصرار به این دلیل است که آنقدر بر رویکردهای ایدئولوژیک خود مصر بوده و پافشاری کرده است که هرگونه تحرکی غیر از آن زمینه ساز ایجاد نقصان و قصور از آرمان ها و ارزش هایی می شود که به واسطه آن نظام موجود خود را استقرار بخشیده است. در عرصه سیاست داخلی مساٌله ای مثل حجاب به تنهایی فقط موضوعی ارزشی نیست، بلکه استحکام بخش نگرش حکومتی و حکمرانی است. به همین دلیل با وجود عِلم بر هزینه های گزاف، هر از چندگاهی برای حفظ حجاب به استقبال هزینه برود.
مطهرنیا در پایان گفت: در سیاست خارجی هم ایران نبرد با آمریکا، رویارویی با اسرائیل و نفی نظام سلطه ناشی از حرکت های آمریکایی ها در جای جای جهان اصلی اصولی می داند. به همین دلیل اکنون که در غزه شاهد ایجاد فضای درگیری اسرائیل با حماس هستیم، حمایت های جدی کاخ سفید و همراهان و متحدین آمریکا را شاهد هستیم، با همه این وجود تهران با این موضوع بسیار محافظه کارانه برخورد کرده است و با وجود تبلیغات وسیع در جهت اعزام نیرو، در عمل هیچ اقدامی عملی نشده است. پس باید گفت، آنچه که در این ارتباط مهم است، چیزی جز این نیست که تهران نسبت به وضعیت مملو از بحران و نگران کنندهِ موجود ناآگاه نیست. اما اگر آگاهانه خود را از این وضعیت خارج کند، باید هزینه هایی بسیار گزاف پرداخت کند.
