محمدحسن علایی جامعه شناس به "پرسش حسن محدثی: سهم مولوی در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان چیست؟" پاسخ داده و علت اصلی این مسئله را تشریح کرد.
به گزارش جریان نو، محمدحسن علایی جامعه شناس️ در یادداشتی در روزنامه همدلی به “پرسش دکتر حسن محدثی: سهم مولوی در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان چیست؟” پاسخ داد و نوشت:
دکتر حسن محدثی در وبینار “ایرانیان و میراث عرفانی” برگزار شده به تاریخ ۶ فروردین ۱۴۰۳ پس از ایراد سخنان انتقادی خویش پیرامون موضوع وبینار سخنانش را با طرح یک سوال از همه ی اهل فرهنگ به پایان می رساند: سهم مولوی در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان چقدر است؟”
نگارنده به عنوان دانش آموخته جامعه شناسی و از پژوهندگان و علاقمندان میراث ادبی و عرفانی ایران زمین ضمن همدلی با برخی از فرازهای انتقادی در طرح بحث مذکور، پاسخی اجمالی به پرسش مطروحه تقدیم می دارد.
محدثی با طرح مفهوم “سنت آرایی” به آسیب شناسی “بازار مولوی” از وجه نظر جامعه شناسی فرهنگ می پردازد و با تاکید بر تفاوت جهان شناسی مولوی با عالمیت و زیست جهان جدید از شیوع تلفیق های ناهمساز از سوی اهل فرهنگ ایران و ارائه آن در بازار پر رونق “مولوی فروشی” سخن می گوید که به نظر نگارنده فارغ از ترکیبات و عباراتی که ایشان در شیوه ی بیان آن به کار می بندد طرح بحث قابل تامل و اندیشه برانگیزیست.
ایشان به عنوان مثال به خطای دکتر عبدالکریم سروش در انتساب وجه پلورالیستی به اندیشه های مولانا اشاره می کند و با استدلال فوق الذکر مبنی بر تفاوت در صبغه هستی شناختی پلورالیسم و جهان شناسی سنتی مولانا ادعای دکتر سروش را به زیر پرسش می برد. در جایی دیگر هم فی المثل به تلفیق های ناروا بین فیزیک کوانتوم و آرای مولوی که در آثار جناب محمدتقی جعفری صورت پذیرفته است اشاره می کند.
در خطوط فوق الذکر و مثال های از این دست می توان با دغدغه محدثی در طرح بحث “سنت آرایی” در زمانه ی ویران شدگی سنت نکات تامل برانگیزی یافت و با اصل دغدغه وی آشنا شد و همدلی کرد.
محدثی البته با استخدام تعابیری مثل “زیست انگلی” و انتساب آن به شاعران درباری و صله بگیری چون حافظ به نظر می رسد با نوعی ستیزه جویی با این میراث مواجهه پیدا می کند که البته ناشی از خطایی بزرگتر در سطح معرفت شناختی می باشد. وی دقیقا به همان آفتی دچار می شود که خود به درستی آن را در دیگران تشخیص داده است و آن تحمیل (و تلفیق) اپیستمه مدرن به نظام معرفتی پیشامدرن است و این در طرح پرسش او نیز مشهود است؛ آنجا که از سهم مولانا در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان پرسش می کند.
اساسا هم اهل فرهنگی چون سروش و جعفری و مهدوی و … که محدثی از ایشان انتقاد می کند و هم خود وی از یک آسیب یکسان رنج می برند که به زعم نگارنده محصول یک نوع تجربه ی ناتمام مدرنیته در اندیشه ایشان است و آن آسیب ها ریشه در این تجربه ی عقیم در عدم درک بنیادین مدرنیته دارد. به نظر می رسد محدثی خودآگاهی به آسیب خویش ندارد. اساسا آنچه که وی از مولانا یا هر یک از مشاهیر متعلق به عالم سنت انتظار دارد انتظاراتی مبتنی بر “سوژگی” و ظهور سوژه مدرن در عالم جدید است که اساسا با مفاهیمی مثل “بندگی” در تعارض قرار می گیرد. دوگانه سازی ضمنی از آزادی (دوران مدرن) و نشاندن آن برابر انقیاد (پیشا مدرن) در طرح سوال محدثی ناظر به همین خطای شناختی و درک غیربنیادین از تحولات مدرن و ظهور عالم جدید می باشد. محدثی همچنین “به رسمیت شناخته نشدن بدن و سرکوب نیازهای طبیعی انسان” در آثار مولوی و امثالهم را عاملی در بسط فرهنگ تزویر در میان ایرانیان معرفی می کند.
بی تردید بازخوانی انتقادی متون متعلق به عالم سنت ضرورت دارد که ملاحظات دکتر حسن محدثی نیز باری دیگر اهمیت آن را برجسته می نماید که در جای خود شایسته توجه است. سخن آخر این که محدثی منتقدانه به سراغ میراث عرفانی می رود اما تحول تاریخی از عالمیت سنتی به عالمیت مدرن و تفاوت های بنیادین آن را به تعیین سهم این یا آن فرد در تاریخ تقلیل می دهد.
محمدحسن علایی جامعه شناس؛
تجربه ناتمام در درک بنیادین مدرنیته!
به گزارش جریان نو، محمدحسن علایی جامعه شناس️ در یادداشتی در روزنامه همدلی به “پرسش دکتر حسن محدثی: سهم مولوی در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان چیست؟” پاسخ داد و نوشت:
دکتر حسن محدثی در وبینار “ایرانیان و میراث عرفانی” برگزار شده به تاریخ ۶ فروردین ۱۴۰۳ پس از ایراد سخنان انتقادی خویش پیرامون موضوع وبینار سخنانش را با طرح یک سوال از همه ی اهل فرهنگ به پایان می رساند: سهم مولوی در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان چقدر است؟”
نگارنده به عنوان دانش آموخته جامعه شناسی و از پژوهندگان و علاقمندان میراث ادبی و عرفانی ایران زمین ضمن همدلی با برخی از فرازهای انتقادی در طرح بحث مذکور، پاسخی اجمالی به پرسش مطروحه تقدیم می دارد.
محدثی با طرح مفهوم “سنت آرایی” به آسیب شناسی “بازار مولوی” از وجه نظر جامعه شناسی فرهنگ می پردازد و با تاکید بر تفاوت جهان شناسی مولوی با عالمیت و زیست جهان جدید از شیوع تلفیق های ناهمساز از سوی اهل فرهنگ ایران و ارائه آن در بازار پر رونق “مولوی فروشی” سخن می گوید که به نظر نگارنده فارغ از ترکیبات و عباراتی که ایشان در شیوه ی بیان آن به کار می بندد طرح بحث قابل تامل و اندیشه برانگیزیست.
ایشان به عنوان مثال به خطای دکتر عبدالکریم سروش در انتساب وجه پلورالیستی به اندیشه های مولانا اشاره می کند و با استدلال فوق الذکر مبنی بر تفاوت در صبغه هستی شناختی پلورالیسم و جهان شناسی سنتی مولانا ادعای دکتر سروش را به زیر پرسش می برد. در جایی دیگر هم فی المثل به تلفیق های ناروا بین فیزیک کوانتوم و آرای مولوی که در آثار جناب محمدتقی جعفری صورت پذیرفته است اشاره می کند.
در خطوط فوق الذکر و مثال های از این دست می توان با دغدغه محدثی در طرح بحث “سنت آرایی” در زمانه ی ویران شدگی سنت نکات تامل برانگیزی یافت و با اصل دغدغه وی آشنا شد و همدلی کرد.
محدثی البته با استخدام تعابیری مثل “زیست انگلی” و انتساب آن به شاعران درباری و صله بگیری چون حافظ به نظر می رسد با نوعی ستیزه جویی با این میراث مواجهه پیدا می کند که البته ناشی از خطایی بزرگتر در سطح معرفت شناختی می باشد. وی دقیقا به همان آفتی دچار می شود که خود به درستی آن را در دیگران تشخیص داده است و آن تحمیل (و تلفیق) اپیستمه مدرن به نظام معرفتی پیشامدرن است و این در طرح پرسش او نیز مشهود است؛ آنجا که از سهم مولانا در تاریخ بندگی و فرهنگ انقیاد و تزویر ایرانیان پرسش می کند.
اساسا هم اهل فرهنگی چون سروش و جعفری و مهدوی و … که محدثی از ایشان انتقاد می کند و هم خود وی از یک آسیب یکسان رنج می برند که به زعم نگارنده محصول یک نوع تجربه ی ناتمام مدرنیته در اندیشه ایشان است و آن آسیب ها ریشه در این تجربه ی عقیم در عدم درک بنیادین مدرنیته دارد. به نظر می رسد محدثی خودآگاهی به آسیب خویش ندارد. اساسا آنچه که وی از مولانا یا هر یک از مشاهیر متعلق به عالم سنت انتظار دارد انتظاراتی مبتنی بر “سوژگی” و ظهور سوژه مدرن در عالم جدید است که اساسا با مفاهیمی مثل “بندگی” در تعارض قرار می گیرد. دوگانه سازی ضمنی از آزادی (دوران مدرن) و نشاندن آن برابر انقیاد (پیشا مدرن) در طرح سوال محدثی ناظر به همین خطای شناختی و درک غیربنیادین از تحولات مدرن و ظهور عالم جدید می باشد. محدثی همچنین “به رسمیت شناخته نشدن بدن و سرکوب نیازهای طبیعی انسان” در آثار مولوی و امثالهم را عاملی در بسط فرهنگ تزویر در میان ایرانیان معرفی می کند.
بی تردید بازخوانی انتقادی متون متعلق به عالم سنت ضرورت دارد که ملاحظات دکتر حسن محدثی نیز باری دیگر اهمیت آن را برجسته می نماید که در جای خود شایسته توجه است. سخن آخر این که محدثی منتقدانه به سراغ میراث عرفانی می رود اما تحول تاریخی از عالمیت سنتی به عالمیت مدرن و تفاوت های بنیادین آن را به تعیین سهم این یا آن فرد در تاریخ تقلیل می دهد.
لینک کوتاه خبر:
http://jaryaneno.ir/?p=30377
پاسخ حامیان قالیباف به دعوت ستاد جلیلی/ ما خودکشی نمیکنیم!
اطلاعیه باشگاه پرسپولیس در خصوص تشکیل تیم زنان
هیچ کسی فکر نمی کرد رأی جلیلی انقدر بالاتر از قالیباف باشد /جامعه در شوک است
همراه شو هموطن؛ برای نجات ایران از تندروی ها
شرور مسلح در خیابان سهرودی تهران زمینگیر شد
دلایل ممنوعیت فروش طلای دست دوم اعلام شد/ چرا باید طلای نو خرید؟
چرا پوتین سقوط نمیکند؟
دیوان عدالت اداری حکم انتصاب رئیس جمهور را باطل کرد +سند
با تغییر دهک ها یارانه چه کسانی قطع میشود؟
هاله بنفش روی تهران نشانه مازوت سوزی است
چهرههای نزدیک به قالیباف: ثابتی، رسایی و شهبازی مانع کناره گیری جلیلیاند
آغاز رقابت ۴ کاندیدا برای سکانداری پاستور /امسال چه کسانی حقِ رأی دارند؟
اختصاصی جریان نو / سیاست خارجی درآمد نفتی را حیف و میل می کند
هنجارشکنی در مراسم فارغالتحصیلی پردیس کیش دانشگاه شریف +فیلم
جنجال همستر کوچک خوشلباس/ ماجرای این بازی کریپوتویی چیست و چطور کار میکند؟
ماجرای تذکر رهبر انقلاب به پیروز حناچی چه بود؟ / طعنه محسن هاشمی به شهرداری
ناو هواپیمابر آیزنهاور آمریکا وارد خلیج فارس شد/واشنگتن به دنبال چیست؟
چرا بغل کردن مادر رئیس جمهور ونزوئلا محرومیت نداشت، حسینی داشت؟
خطر درگیری نظامی ایران با آمریکا قوت گرفت
فرار متهم صرافی کریپتولند از کشور / پرونده ۵۱ هزار نفر شاکی دارد
حضور روحانی در انتخابات خبرگان بازی برد-برد است؛ چه صلاحیتش تایید شود چه نشود
فروش خانه و ویلاهای نیمه کاره/ ساخت و سازی که دم عید رها شد!
راههای افزایش تعامل سیستم بانکی با جامعه جوان/نسل Z از بانکها چه میخواهد؟
کیسه دوزی جدید خودروبازها/خریداران خودرو مراقب باشند
رهبر انقلاب: رئیسی عزیز خستگی نمیشناخت/آقای مخبر در مقام مدیریت قوه مجریه قرار گیرد
او سی دی چیست؟اختلال وسواس فکری-اجباری
آیا بنزین گران میشود؟
دولت امسال چقدر خرج دارد؟
افزایش سقف تسهیلات بانک ملی وسپه به ۳۰۰ میلیون
آمریکا: مذاکره مستقیمی با ایران در کار نیست
لالاییهای انتخاباتی برای مردم ایران/ پورمحمدی ستاره اولین مناظره شد!؟
۴ برابر نرم جهانی هدر رفت آب داریم
قطع ۵۰ هزار نهال در جنگل الیمالات مازندران / قرار بود جنگل پارکینگ مجتمع گردشگری شود
قیمتهای نجومی رهن آپارتمان در تهران / از اجاره ۶۰۰ میلیونی تاودیعه ۳۵ میلیاردی
بازار عجیب رحم اجارهای / قیمتها تا ۹۰۰ میلیون هم میرسد!
آمریکا رسما ایران را تهدید کرد
روحانی بدنسازی که میخواهد هادی چوپان شود/ لخت شدن و فیگور گرفتن مشکل شرعی دارد؟
آمریکا دست رد به سینه اسرائیل زد
اختلاف آرای بین پزشکیان و جلیلی چقدر بود؟
تتلو به عنوان مفسد فی الارض پای میز محاکمه می رود؟
محمد صادقی از ایران خارج شد
تداوم شمارش آراء / پزشکیان پیشتاز است /انتخابات به دور دوم می رود
از گورستان «مرسین چال» سمنان چه بیرون آمد؟ (+ عکس)
شعار «مرگ بر منافق» علیه این کاندیدای ریاست جمهوری در شهر ری (فیلم)
احمدی نژاد درباره انتخابات بیانیه داد
عرضه خودرو در سامانه یکپارچه از فردا/ ۷ خودرو جدید در لیست فروش
پاسخ جالب محسن چاوشی به یکی از طرفدارانش+عکس
داور سرشناس بازداشت شد
زیدآبادی: روزی میرسد که افرادی با ۲۰ رأی اعضای خانواده، نماینده تهران شوند
آغاز پیش فروش جدید سایپا / چندماهه میتوانیم صاحب کوییک شویم؟
کدام پروازهای بینالمللی کنسل شدند؟
هشدار نسبت به دشوارتر شدن وضعیت مستاجران در سال ۱۴۰۳
دومین گزارش هیات عالی بررسی علل سانحه بالگرد رئیس جمهور/آثاری ناشی از اقدامات جنگ الکترونیک بر روی بالگرد مشاهده نشده
بررسی یک احتمال برای سانحه تلخ سقوط هلیکوپتر/ پایگاه جاسوسی اسرائیل چند کیلومتری محل سقوط بود؟
مجلس در بحث اینترنت پشت مردم درآمد
چه کسانی مکان دقیق سردار بلندپایه سپاه را به اسرائیل دادند؟
قاتل سنگدل کودک ۴ ساله به صحنه جرم بازگشت+ عکس
محمد مهاجری : رئیسی وسط یک بیابان لم یزرع نمی تواند امیدآفرینی کند / وعده ساخت سالی یک میلیون مسکن به کجا رسید؟
آمریکا مسؤولیت تلآویو در ترور العاروری را تایید کرد
روسیه به آمریکا هشدار داد/ تسلیم نمیشویم
پاسخ زیدآبادی به میزان رای آوری هر کاندیدا(فیلم)
«افایتیاف» ایران را در لیست سیاه نگهداشت
هیچ کسی فکر نمی کرد رأی جلیلی انقدر بالاتر از قالیباف باشد /جامعه در شوک است
ترامپ: اوکراین باید بدهی ما را بپردازد/زلنسکی دزد است
بازگشت مالاریا به ایران/ هشدار به مسافران این مناطق
زلزلهای نسبتا شدید خوزستان را لرزاند +جزئیات
تصویر روز:
حضور گرم پسران و دختران تبریزی با استایلهایی متفاوت (عکس)
پاسخ حامیان قالیباف به دعوت ستاد جلیلی/ ما خودکشی نمیکنیم!
اطلاعیه باشگاه پرسپولیس در خصوص تشکیل تیم زنان
هیچ کسی فکر نمی کرد رأی جلیلی انقدر بالاتر از قالیباف باشد /جامعه در شوک است
همراه شو هموطن؛ برای نجات ایران از تندروی ها
شرور مسلح در خیابان سهرودی تهران زمینگیر شد
دلایل ممنوعیت فروش طلای دست دوم اعلام شد/ چرا باید طلای نو خرید؟