از لیست برترین‌های کنکور امسال ۲۲دانش‌آموز در مدارس سمپاد و دو دانش‌آموز در مدارس نمونه دولتی درس خوانده‌اند.
به گزارش جریان نو؛ فقط دو نفر. فقط و فقط دو نفر از ۳۰رتبه برتر کنکور امسال در مدرسه دولتی درس خوانده بودند. سال پیش سه نفر، سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ هم فقط یک دانش‌آموز از مدرسه دولتی به جمع برترین‌ها رسید. اگر تا همین ۱۰، ۱۵سال پیش دانش‌آموزان طبقات متوسط و فرودست می‌توانستند با شرکت در آزمون ورودی دانشگاه، شکافی در تقدیر خود بیندازند، حالا دیگر راه این جهش طبقاتی به بن‌بست رسیده. برای عبور از قیف وارونه کنکور فقط زحمت‌کشیدن و استعداد داشتن کافی نیست. باید دست به جیب شد و خرج کرد. خرج شهریه، کتاب‌های فوق برنامه، کلاس‌های خصوصی و آزمون‌های جانبی.
همیشه مجلات موفقیت پر است از خرده‌روایت‌های کودکان از مناطق محروم، بدون امکانات و بی‌هیچ حمایتی که روزی شانس در خانه‌شان را می‌زند و مسیر زندگی خود را تغییر می‌دهند. روایت‌هایی درباره شهرت پیدا کردن ورزشکاران ستاره‌ای که در زمان و مکان مناسب دیده می‌شوند و مانند میلاد محمدی، علیرضا بیرانوند، مهدی طارمی و حسن یزدانی از مرزهای طبقه اقتصادی خود، پا را بیرون می‌گذارند.
تا قبل از این، کنکور هم می‌توانست یکی از همین معدود راه‌های پل‌زدن به جمع اغنیا باشد. اما هنوز هم همین‌طور است؟ در سال‌های گذشته، پله‌پله تعداد دانش‌آموزان مناطق محروم و دانش‌آموزان مدارس دولتی که به رتبه‌های برتر رسیده‌اند، کاهش یافته است.
غیرانتفاعی، سالی ۲۰۰میلیون تومان
سهم دانش‌آموزان مدارس دولتی از رتبه‌های برتر در گروه‌های ریاضی، تجربی و انسانی امسال فقط هفت‌درصد بوده است. این مهم‌ترین خبری است که به نقل از روزنامه فرهیختگان این روزها از کنکور دست به دست می‌شود. چهار نفر از ۳۰نفر اول انسانی، ریاضی و تجربی در غیرانتفاعی درس خوانده‌اند. هزینه شهریه مدارس غیرانتفاعی چقدر است؟ امسال قیمت شهریه یک مدرسه غیرانتفاعی برای کلاس دوازدهم حدود ۲۰۰میلیون تومان بوده.
این مبلغ برای مقاطع بالاتر گران‌تر است و این مدت، سالیانه ۲۵ تا ۳۰درصد هم رشد قیمت داشته. همه این‌ها را گفتیم اما اینطور که سه‌نفر از مادران دانش‌آموزان غیرانتفاعی می‌گویند آنها دیگر هزینه آزمون و کلاس فوق‌برنامه نمی‌دهند و برای اینکه در این رقابت، صندلی برای خود پیدا کنند، فقط از کلاس‌های جانبی مدرسه استفاده می‌کنند. به مبلغ قبل فقط سالی حدودا دو الی سه‌میلیون تومان هزینه بابت کتاب‌های کمک‌درسی دانش‌آموزان و هزینه‌ای حداقل ۱۰میلیون تومانی، بابت اردوها و کمپ‌های تحصیلی اضافه می‌شود.
سمپاد و نمونه دولتی چقدر خرج دارند؟
از لیست برترین‌های کنکور امسال ۲۲دانش‌آموز در مدارس سمپاد و دو دانش‌آموز در مدارس نمونه دولتی درس خوانده‌اند. همه دانش‌آموزان راه‌یافته به جمع برترین‌های ریاضی، دانش‌آموزان سمپاد بوده‌اند. آن دو دانش‌آموز مدرسه نمونه‌دولتی هم ساکن مشهد و یزد بوده‌اند. وجه مشترک سمپاد و نمونه‌دولتی این است که روی کاغذ به آنها می‌گویند مدرسه دولتی اما هیچ‌کدام بدون شهریه نیستند.
مدارس سمپاد، همان تیزهوشان است که در تهران و برخی از شهرهای دیگر به علامه حلی (پسرانه) و فرزانگان (دخترانه) شهرت دارند. در این دسته از مدارس معمولا دانش‌آموزان به کلاس فوق‌برنامه نیاز ندارند. مگر اینکه بخواهند آزمون المپیاد بدهند که باز هم قرار نیست هزینه‌ای بابت آن کلاس‌ها بپردازند. سال پیش به طور میانگین شهریه ثبت‌نام در مدرسه سمپاد مقطع متوسطه دوم بین ۲۵ تا ۳۰میلیون تومان بود. این رقم در مدارس تیزهوشان منطقه دو و سه کمتر است.
شهریه مدارس نمونه‌دولتی بسته به اینکه هیات‌امنای این مدرسه چه تصمیمی گرفته باشد، متفاوت است اما به جز شهریه، معمولا دانش‌آموزان به سمت شرکت در آزمون‌ها و کلاس‌های فوق‌برنامه سوق داده می‌شوند که به صورت جداگانه هزینه‌های جانبی آن را پرداخت می‌کنند. این کلاس‌ها و آزمون‌ها چقدر خرج برمی‌دارد؟
نرخ مخلفات و دورچین‌های کنکور
همه مدارس نمونه دولتی و سمپادی از سیستم جذب گزینشی استفاده می‌کنند و این یعنی، دانش‌آموز برای رسیدن به این مدرسه معمولا باید دوره‌ای از کلاس‌های خصوصی و آزمون‌های هفتگی را بگذراند تا بتواند از پس امتحان ورودی برآید. قیمت هر یک از آزمون‌های جانبی (مثل آزمون‌های کانون قلم‌چی، گزینه دو، خیلی سبز و …) از ۱۴۵هزار تومان آغاز می‌شود و تا ۲۰۰هزار تومان ادامه دارد. یعنی اگر دانش‌آموز آن‌طور که مرسوم است یک هفته در میان آزمون بدهد، باید هزینه‌ای معادل سه‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان تا ۵میلیون تومان در ماه بپردازد که البته به این رقم باید هزینه مشاوره خصوصی را هم اضافه کرد.
برای کلاس‌های خصوصی، اساتید در مقطع دوازدهم از ساعتی یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان تا شش‌میلیون تومان دریافت می‌کنند. هر دانش‌آموز حداقل هفته‌ای یک جلسه و گاه، دو جلسه در هفته به این کلاس‌ها نیاز دارد که هزینه کلاس خصوصی را به ۱۲ الی ۲۴میلیون تومان در ماه می‌رساند. بعد از پرداخت شهریه و ورود به این مدارس، هزینه‌های دیگری همچنان وجود دارد؛ مثلا باید آزمون‌های تستی یا کلاس خصوصی برای دروس اصلی را ادامه دهند.
کمپ‌های ۱۱۰روزه میلیونی
یکی دیگر از هزینه‌های مرسوم برای سال آخر متوسطه شرکت در اردو است. نه اردوی تفریحی؛ بلکه کمپ‌هایی که مدرسه برای ایزوله‌کردن دانش‌آموز برنامه‌ریزی می‌کند تا دور از خانه درس بخواند. برخی از این کمپ‌ها، عید برگزار می‌شوند اما یکی از اردوها به اردوهای ۱۱۰روزه مشهور است که از اسفندماه شروع می‌شود و تا کنکور ادامه دارد. قیمت هر کدام از این‌ها، بسته به منطقه و نوع مدرسه متفاوت است. در یک منطقه متوسط برای اردوی ۱۰روزه، ۱۰ تا ۱۲میلیون تومان گرفته می‌شود. نرخ این اردوها، حساب و کتاب مشخصی ندارد و از مدرسه‌ای به یک مدرسه دیگر متفاوت است.
مدرسه رایگان داریم؟
همانطور که پیش از این بازرس شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان گفته بود، امروز عملا چیزی به نام مدرسه دولتی رایگان نداریم! برای مثال سام، دانش‌آموز ابتدایی یک مدرسه دولتی در تهران است و برای ثبت‌نام او در این مدرسه منطقه ۵ تهران، باید سه‌میلیون تومان پرداخت شود. اسم آن نه شهریه، بلکه «مشارکت اجتماعی» بوده و برای توسعه یا پرداخت قبض‌ها و هزینه‌های اولیه استفاده می‌شود.
پایتخت‌نشین باش تا کامروا شوی!
به جز مدرسه، تاثیر امکانات استان را هم می‌توان در موفقیت دانش‌آموزان مشاهده کرد که باز هم عدالت آموزشی را به چالش می‌کشد و مانند مدرسه می‌تواند مانع پرش طبقاتی شود. برای مثال تهرانی‌ها ۳/۲۷درصد از صندلی‌های برترین‌ها را تصاحب کردند. از ۱۰سال گذشته جمعیت دانش‌آموزان تهرانی از ۴۰نخبه برتر کنکور چه تغییری کرده؟ سال ۱۳۹۳ تهران ۱۱دانش‌آموز برتر داشت.
سال ۱۳۹۴، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ رفته‌رفته این تعداد به ترتیب به ۷، ۱۷ و ۱۷دانش‌آموز رسید. سال ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ تهران، بیشترین سهمیه را از برترین‌های کنکور داشته. کم‌کم دانش‌آموزان مناطق یک کنکور مثل اصفهان، مشهد، یزد و تبریز رقابت با تهرانی‌ها را شروع کردند و دوباره پله‌پله از جمعیت دانش‌آموزان تهرانی کم شد. اینطور بود که از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۳ جمعیت تهرانی‌ها اینطور تغییر کرد: ۱۳۹۷=۱۳، ۱۳۹۸=۱۸، ۱۳۹۹=۱۱، ۱۴۰۰=۱۱، ۱۴۰۱=۱۴، ۱۴۰۲=۱۳و ۱۴۰۳=۱۰.
منبع: هفت صبح
