به گزارش جریان نو، در چند روزی که از اعلام اسامی وزیران پیشنهادی مسعود پزشکیان به مجلس می‌گذرد، برخی شخصیت‌ها و گروه‌های سیاسی به‌ویژه از میان احزاب اصلاح‌طلب، انتقادهای فراوانی را نسبت به این فهرست مطرح کرده و تاکید داشته‌اند پزشکیان که با حمایت کامل جبهه اصلاحات و چهره‌های برجسته این جریان توانست در مرحله دوم پیروز انتخابات شود، حالا در فهرست پیشنهادی خود، نام بسیاری از چهره‌های اصولگرا و حتی اعضای کابینه دولت قبل را گنجانده است و نه‌تنها سهم کمتر از ۵۰ درصدی را برای اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان قائل شده، بلکه برخلاف وعده‌های قبلی‌اش، هیچ‌کس را از اقلیت‌های مذهبی در بین وزرای پیشنهادی و معاونان رئیس‌جمهور انتخاب نکرده و تنها یک زن را به عنوان وزیر به مجلس معرفی کرده است.
این در حالی است که پزشکیان برای اولین بار پیش از تشکیل دولت، شورایی مشورتی را تحت عنوان «شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم» تشکیل داد و اعلام کرد که وزرای پیشنهادی و معاونان خود را از میان اسامی پیشنهادی این شورا و کارگروه‌ها و کمیته‌های ذیل آن، تعیین خواهد کرد. اما محمد جواد ظریف که ریاست این شورا را برعهده داشت، اعلام کرده است که از میان ۱۹ وزیر معرفی‌شده به مجلس، سه نفر نامزد نخست، ۶ نفر نامزد دوم یا سوم و یک نفر نامزد پنجم شورای راهبری بودند؛ به عبارت دیگر، پزشکیان تنها ۱۰ نفر یعنی حدود ۵۰ درصد از وزیران پیشنهادی خود را از نامزدهای معرفی‌شده توسط شورای تحت مدیریت ظریف انتخاب کرده و ۹ نفر دیگر را یا با تصمیم شخصی خود یا با مشورت گروه‌ها و چهره‌های سیاسی غیراصلاح‌طلب برگزیده است.
کم‌توجهی رئیس‌جمهور به پیشنهادات شورای راهبری باعث شد که ظریف به عنوان یکی از اصلی‌ترین چهره‌های سیاسی حامی پزشکیان در ایام انتخابات که به عنوان معاون راهبردی ریاست جمهوری انتخاب شده بود، خیلی زود از حضور در دولت پزشکیان استعفا دهد. این در حالی است که ظریف در بسیاری از همایش‌های انتخاباتی، دوشادوش نامزد پیروز انتخابات حضور داشت و در برخی موارد نیز شخصا برای تبلیغ پزشکیان به شهرهای گوناگون کشور سفر کرد. نتیجه این حمایت‌ها نیز ارتقای جایگاه مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری به معاونت راهبردی رئیس‌جمهور و نشاندن ظریف بر کرسی تصدی این معاونت تازه‌تاسیس بود که البته وزیر خارجه سابق ایران بعد از این که دید رئیس‌جمهور منتخب چندان به پیشنهادات شورای راهبری پایبند نبوده است، با انتشار پستی در اینستاگرام، ضمن استعفا از سمت جدید خود، از مردم بابت «ناتوانی در پیگیری امور در دالان‌های سیاست داخلی» پوزش خواست.
ظریف البته یک روز بعد از انتشار این پست، متن دیگری را در صفحه شخصی خود منتشر کرد و از حامیان پزشکیان خواست که او را تنها نگذارند و تاکید کرد که خودش نیز همچنان از رئیس‌جمهور و دولت او حمایت می‌کند. با این حال، بخش زیادی از رأی‌دهندگان به پزشکیان معتقدند که رئیس‌جمهور برای انتخاب وزرای پیشنهادی خود نتوانست به صورت مستقل عمل کند و ناچار شد امتیازاتی را به گروه‌های اصولگرا و بعضی جریانات خاص داخل حاکمیت بدهد. در این میان، اگرچه پزشکیان نام کابینه خود را «وفاق ملی» گذاشته است، ولی برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که اگر او به دنبال جذب گروه‌های منتقد بود، باید ابتدا نظرات آن ۵۰ درصدی را در نظر می‌گرفت که در انتخابات شرکت نکردند، نه این که با جناح‌های سیاسی درون مجلس و نهادهای دیگر حاکمیت که همین حالا قدرت و اختیارات زیادی را در دست دارند، ائتلاف کند.
پزشکیان در انتخاب وزیران خود با نیروهای درون حاکمیت ائتلاف کرد
در همین راستا تحلیل «محمد توسلی»، سیاست‌مدار پیشکسوت و دبیرکل پیشین نهضت آزادی ایران را درباره وضعیت کابینه پیشنهادی مسعود پزشکیان، جویا شدیم و او نیز در پاسخ به خبرنگار دیده‌بان ایران، توضیح داد: در نگاه اولیه به فهرست وزرای پیشنهادی ارائه‌شده به مجلس می‌توان گفت که این فهرست، هماهنگ با تعهداتی نیست که آقای پزشکیان در دوره تبلیغات انتخاباتی به مردم دادند، زیرا دکتر پزشکیان در ایام انتخابات به دفعات تاکید کرند که نه‌تنها مطالبات جمعی را که به ایشان رأی دادند، مورد توجه قرار خواهند داد، بلکه به مطالبات ۵۰ درصدی هم که در مرحله دوم انتخابات شرکت نکردند، توجه خواهند کرد. رئیس‌جمهور در همین راستا، واژه «وفاق ملی» را به‌کار بردند و تعهد دادند که تلاش خواهند کرد که حول محور مطالبات کلی جامعه، وفاق و وحدت ایجاد کنند.
این تحلیلگر برجسته مسائل سیاسی ادامه داد: فهرست وزیران پیشنهادی نشان می‌دهد که آقای پزشکیان در فرآیند انتخاب اعضای کابینه تسلیم واقعیت‌های سیاسی کشور شدند و به‌نوعی با نیروهای درون حاکمیت ائتلاف کردند. به دکتر پزشکیان توصیه می‌کنم که برای رفع ابهامات موجود، هرچه زودتر به مردم گزارش دهند و دلایلی را که نتوانستند به تعهدات خود به طور کامل عمل کنند را برای عموم ملت ایران توضیح بدهند و مردم هم با واقع‌بینی دلایل ایشان را خواهند شنید. اگر چنین گزارشی ارائه شود، بخشی از جامعه و رأی‌دهندگان به آقای پزشکیان، خواهند پذیرفت که در شرایط کنونی باید واقع‌بین باشند. پس از آن هم رئیس‌جمهور باید براساس شرایط موجود کشور، در راستای اهداف اعلام‌شده خود در ایام انتخابات، حتی‌المقدور گام‌های مثبتی را بردارند.
احزاب سیاسی به دنبال سهم گرفتن از قدرت نباشند
توسلی همچنین در تحلیل علت گلایه برخی احزاب اصلاح‌طلب از سهم بالای اعضای طیف‌های گوناگون جناح اصولگرا در دولت پزشکیان، اظهار داشت: انتقاد احزاب و گروه‌هایی که در ایام انتخابات از آقای پزشکیان حمایت کردند، اگر در چارچوب فرآیند دنبال‌شده توسط دکتر ظریف در شورای راهبری باشد، یعنی اگر گلایه آن‌ها از این باشد که آقای پزشکیان می‌توانست افراد شایسته‌تری را که پیشنهاد این شورا بودند، در هیات دولت بگنجاند، انتقاد به‌حقی است، اما اگر این گلایه‌ها به‌نوعی در راستای تلاش برخی احزاب و گروه‌های سیاسی برای سهم گرفتن از قدرت باشد، به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.
دبیرکل پیشین نهضت آزادی ایران تاکید کرد: باید بپذیریم که آقای پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور، در قبال مسئولیتی که دارد، اختیاراتی هم دارد و با توجه به شرایط کنونی کشور، باید از ایشان بخواهیم که تا حد امکان در راستای منافع ملی گام بردارد و به وظیفه خود عمل کند.
باید بپذیریم که رئیس‌جمهور با محدودیت‌هایی روبه‌رو است
توسلی همچنین در تحلیل علت استعفای ظریف از کابینه پزشکیان به دیده بان ایران گفت: براساس بیانیه‌ای که دکتر ظریف در این زمینه منتشر کرده‌اند، می‌توان گفت ضمن این که ایشان کماکان از دولت آقای پزشکیان حمایت می‌کنند، ولی معتقدند نتیجه تلاش‌هایی که خودشان و تیم همراهشان در شورای راهبری انجام داده بودند، برای ایشان قابل قبول نبوده است و به همین دلیل، موافق ادامه همکاری با دولت جدید نیستند. البته آقای ظریف دلایل دیگری هم برای استعفا داشتند که به صورت غیرمستقیم به آن‌ها اشاره و اعلام کردند که ترجیح می‌دهند فعالیت‌های دانشگاهی خود را ادامه دهند تا در آن مسیر وقفه‌ای ایجاد نشود.
وی در پایان تصریح کرد: تجربه تشکیل شورای راهبری برای انتخاب اعضای کابینه در مجموع مثبت بود، زیرا به هر حال، این که انسان برای تصمیم‌گیری‌های خود با نخبگان هر رشته مشورت کند، حتما به او کمک خواهد کرد؛ بنابراین توصیه می‌شود که دولت‌های آینده نیز همین مسیر را برای انتخاب اعضای هیات دولت طی کنند، اما باید بپذیریم که به هر حال در شرایط کنونی کشور، رئیس‌جمهور نیز با محدودیت‌هایی روبه‌رو است و باید بتواند در چارچوب این محدودیت‌ها به وظایف خود عمل کند. با این حال، رئیس‌جمهور نیز حتما باید چالش‌ها و محدودیت‌های خود را به صورت شفاف با مردم در میان بگذارد. مردم هم واقع‌بین هستند و به ایشان حق می‌دهند که برخی مسائل را به صورت تاکتیکی بپذیرد تا بتواند گام به گام در راستای منافع ملی عمل کند. / منبع: سایت دیده‌بان ایران
