فروپاشی جامعه ایرانی نزدیک است؟ / جامعه ایران؛ یک طرح ناتمام

جریان نو؛ ایران جامعه‌ای‌ است با حافظه تاریخی و ادبیاتی که در آن آمده: «در نومیدی بسی امید است.»

او از نظریه کنشگران مرزی و نقش مهم کنشگری اشیا می‌گوید که جامعه ایران را دگرگون کرده است:

فروپاشی اجتماعی یا همان Social collapse مبنا را نظم اجتماعی و کارکرد قرار می‌دهد؛ در نتیجه وقتی خرده‌نظام‌ها کارکردشان را از دست می‌دهند، اتفاق می‌افتد. من به فروپاشی اجتماعی قائل نیستم.

من هم تنش‌ها و نگرانی همکارانم را درک می‌کنم، اما به لحاظ تئوریک و تحلیلی با آنها موافق نیستم، چراکه فروپاشی سیاسی امکان‌پذیر است، اما از نظر اجتماعی قابل تعمیم نیست.

وقتی حکمرانی نتوانسته نظم سیاسی ایجاد کند، دچار ناکارکردی می‌شود. سرمایه‌ها مهاجرت می‌کنند. برخی می‌گویند «بردار و برو». حتی به تازگی رایج شده که «بگذار و برو».

در زیر نظام اجتماعی مثلا همبستگی است. مشارکت در جامعه است. وقتی این هم مختل بشود مثلا در زیر نظام اجتماعی هم تعهد به مصالح عمومی کشور به تدریج کاهش پیدا بکند؛ تعلق و اعتماد و سرمایه اجتماعی از بین می‌رود.

پس در این زمان هم می‌گوییم، نظام اجتماعی هم دچار ناکارکردی شده و نظم خود را از دست داده است.

بعد می‌رویم سراغ زیر نظام فرهنگی، نظام فرهنگی هم باید معرفت ایجاد بکند، اندیشه ایجاد بکند. معنا ایجاد بکند، اما وقتی می‌شنویم کتابخوانی کم شد، آموزش ناکارآمد شد.

پس می‌گویند، خیلی خب، نظام فرهنگی هم چی شد؟ مرد. حالا اگر به این چهار زیر نظام کلاسیک یک چیز دیگر هم اضافه بکنیم، مثلا مسائل اقلیمی و محیط زیستی. اینکه منابع آبی دارد از بین می‌رود و فرونشست‌ها افزایش پیدا می‌کند. اینجاست که نتیجه گرفته می‌شود، این یک فروپاشی اجتماعی است.

مسائل زیادی وجود دارد، اما من این را فروپاشی اجتماعی نمی‌دانم.

جامعه بیش از اینکه از نظم‌ها درست بشود، بیشتر از پویایی‌ها درست می‌شود. جامعه بیش از کارکرد، از معنا درست می‌شود. معنا می‌تواند بیاید و کارکردها را تغییر بدهد البته اگر معناها تولید شود.