کشور امارات نه تنها مصرفکننده اصلی زعفران ایرانی محسوب میشود بلکه نقش مهمی در توزیع مجدد این کالا در بازارهای جهانی ایفا میکند.
به گزارش جریان نو ، صادرات زعفران ایران در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۴ نشاندهنده تمرکز بازار روی امارات متحده عربی به عنوان کانون اصلی صادرات زعفران بوده است و بازارهای اروپایی به ویژه اسپانیا و آلمان نیز در این میان اهمیت ویژهای داشته اند.
فعالان اقتصادی این حوزه بر این باورند که یکی از مهمترین چالشها در صادرات زعفران، تضمین کیفیت و رعایت استانداردهای بینالمللی است؛ چرا که خریداران خارجی به کیفیت، خلوص و نحوه بستهبندی محصول حساسیت بالایی دارند.
در این میان، بستهبندی نامناسب و بیتوجهی به مقوله برندینگ و تبلیغات، جذابیت زعفران ایرانی را در بازارهای جهانی کاهش داده است. آخرین نمونه مشکل به وجود آمده در صادرات زعفران به محموله ارسالی به چین باز میگردد. به گفته یکی از اعضای صندوق توسعه صادرات زعفران طی یکماه اخیر صادرات محصولاتی با کیفیت نامناسب و بدون لحاظ کردن استانداردهای کشور مقصد موجب شده تا چین اقدام به مصادره زعفرانهای صادراتی کند.
در همین رابطه مجید رضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین درباره مشکلات پیشآمده برای زعفرانهای مصادره شده توسط چین، توضیح داد که در صورتی که زعفران به شکل قانونی صادر شود، با هیچ مشکلی مواجه نخواهد شد. اما اگر کالا به صورت قاچاق صادر شده باشد، طبق قوانین تمامی کشورها، آن کالا مصادره خواهد شد و با توجه به شواهد میتوان گفت زعفرانهای صادراتی تقلبی یا همان گل زرد رنگ شده بودهاند.
رئیس اتاق مشترک ایران و چین در ادامه تأکید کرد که بخش عمدهای از زعفران ایران به طور قانونی و رسمی به چین صادر میشود و این کشور یکی از مهمترین بازارهای هدف برای محصول استراتژیک ایران به شمار میرود. با این حال، متأسفانه بخش قابل توجهی از زعفران به صورت قاچاق و از مسیر غیررسمی، به ویژه از طریق کشور افغانستان، وارد بازار چین میشود که این موضوع علاوه بر ایجاد خسارت مالی برای صادرکنندگان قانونی، مشکلاتی را نیز در زمینه کیفیت و استانداردهای محصول به وجود میآورد. بنابراین، لازم است با همکاری نهادهای ذیربط، کنترل بیشتری بر مسیرهای صادراتی اعمال شده و اقدامات مؤثری برای مقابله با قاچاق انجام شود تا منافع تولیدکنندگان و صادرکنندگان واقعی حفظ شود.
بررسی دادههای گمرک نشان می دهد در بازه زمانی ۵ ماهه اول سال ۱۴۰۴ ایران در مجموع ۷۶ میلیون و ۸۶۰ هزار دلار زعفران با حجم ۸۷.۴۰۰ تن صادر کرده است. که در میان ۱۰ کشور اول مقصد صادرات زعفران کشورهای «امارات متحده عربی» و «اسپانیا» به عنوان مهمترین مقاصد صادراتی زعفران، سهم بالایی در ارزش دلاری صادرات داشتهاند و این روند نشاندهنده تقاضای رو به رشد زعفران ایرانی در این منطقه است.
اما سهم، «امارات متحده عربی» به عنوان بزرگترین بازار زعفران صادراتی ایران در این مدت چه میزان بوده است؟ دادههای گمرک نشان می دهد سهم قابل توجهی در هر دو شاخص حجم و ارزش صادرات به این کشور اختصاص داشته است.
این کشور نه تنها مصرفکننده اصلی زعفران ایرانی محسوب میشود بلکه نقش مهمی در توزیع مجدد این کالا در بازارهای جهانی ایفا میکند و به عنوان چهارراه تجاری شناخته میشود. در این مدت ۲۲ میلیون دلار و ۸۰۰ هزار دلار زعفران با حجم ۲۴.۸ تن به این کشور صادر شده است.
ارزیابیها همچنین نشان میدهد ۱۴.۳ تن زعفران به ارزش دلاری ۱۹ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار به اسپانیا صادر شده است. اسپانیا به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان زعفران در اروپا مطرح است. این امار نشان میدهد که بازار اروپا برای زعفران ایرانی اهمیت زیادی دارد. نسبت ارزش به حجم صادرات نسبتاً بالا است که ممکن است به دلیل کیفیت بالا یا بستهبندیهای خاص باشد.
صادرات به چین هم به لحاظ حجم ۱۰.۷ تن به ارزش ۱۱.۵ میلیون دلار بوده است. کشورهای افغانستان و تایوان نیز به عنوان مقاصد مهم صادراتی در جایگاه بعدی قرار دارند که ممکن است نقش واسطهای در صادرات مجدد زعفران ایفا کنند. براساس آمار گمرک در این مدت ۸.۶ میلیون دلار زعفران با حجم ۹.۴ میلیون دلار به افغانستان و ۵.۳ میلیون دلار با حجم ۵.۸ تن به تایوان صادر شده است.
اما در میان مقاصد صادراتی ۵ کشور «هند»، «عمان»، «قطر»، «ایتالیا» و «آلمان» قرار دارند. در میان این گروه نکته جالب توجه، صادرات به آلمان است که با وجود حجم پایینتر، ارزش دلاری بالاتری نسبت به برخی کشورهای دیگر دارد که نشانگر صادرات زعفران با کیفیت بالا و بستهبندیهای تخصصی است.
منبع: اقتصادنیوز
