دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا امروز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۱ می ۲۰۲۵) در شهر مسقط، پایتخت عمان، آغاز شد.
به گزارش جریان نو، «بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان، پیشتر در شبکه اجتماعی ایکس تأیید کرده بود که پس از هماهنگیهای لازم با طرفین، این دور از مذاکرات روز یکشنبه برگزار خواهد شد. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، ریاست هیاتهای مذاکرهکننده را بر عهده دارند.
ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران همانند ادوار گذشته بر اساس موضوعات در دستور کار مذاکرات شامل کارشناسان فنی حوزههای حقوقی، هستهای و اقتصادی است. وزیر خارجه ایران پیش از عزیمت به عمان تاکید کرد که «تیم کارشناسی ایران از قبل در مسقط مستقر شده تا در صورت لزوم از آنها بهرهبرداری شود. طرف مقابل نیز هر تیمی را که صلاح بدانند، حتماً همراه خواهند داشت.»
در شرایطی که استیو ویتکاف، رئیس هیات مذاکره کننده آمریکا در روزهای اخیر اقدام به طرح موضوعات مذاکراتی در رسانه کرده است میتوان گفت که در مورد حسن نیت و جدیت آمریکا در این مذاکرات، تردیدهایی به وجود آمده است. دولت دونالد ترامپ همزمان با مذاکره و ادعاهای مبنی بر آمادگی برای گفتگو با ایران، به اعمال تحریمهای همه جانبه علیه ایران ادامه داده و سیاست موسوم به فشار حداکثری را بدون وقفه به پیش می برد.
چهارمین دور از مذاکرات در حالی برگزار می شود که مطالبه اصلی ایران که تاکنون بارها از سوی وزیر خارجه و سخنگوی این وزارتخانه شنیده شده، رفع موثر تحریمها و توقف هر اقدامی است که موجب محدودیت و تحریم بر اقتصاد ایران بشود و انتفاع اقتصادی ایران را متاثر سازد. در حوزه هسته ای نیز حفظ توانمندیهای هسته ای ایران و چرخه غنیسازی، برای ایران یک اصل غیرقابل مذاکره است.
در شرایطی که کندشدن روند مذاکرات از پس از دور سوم به سوژه برخی گمانهزنی ها بخصوص در فضای رسانهای تبدیل شده است، باید توجه داشت که با ورود مذاکرات به مباحث فنی، پیچیدگی موضوعات بیشتر شده و احتمال بروز موضوعات اختلافی وجود دارد و به تبع آن سرعت پیشرفت مذاکرات کمتر و گفتگوها زمانبر خواهد شد. هیات مذاکره کننده ایران چه در سه دور پیشین و چه پیش از آغاز دور چهارم در مسقط تاکید داشته که آماده تداوم مذاکره به روزهای دوم و سوم است مشروط بر آنکه پیشرفت محسوسی در این روند مشاهده شود.
همزمان رئیس هیات مذاکره کننده آمریکا در یکی از آخرین گفت وگوهای خود تلاش کرد تهران را به نوعی به خرید زمان متهم کند اما منش و موضع گیری های هیات مذاکره کننده ایرانی نشان می دهد که اتفاقا تهران به دنبال توافق در اسرع وقت است اما هیچگاه محتوای توافق را فدای سرعت نخواهد کرد.
ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران همانند ادوار گذشته بر اساس موضوعات در دستورکار مذاکرات شامل کارشناسان فنی حوزههای حقوقی، هستهای و اقتصادی و به ریاست عباس عراقچی وزیر خارجه ایران است.
عزیمت عراقچی به عمان
«اسماعیل بقائی»، سخنگوی وزارت امور خارجه از عزیمت وزیر امور خارجه به مسقط، بعد از انجام مشورتهای لازم در تهران، جهت شرکت در دور چهارم گفتوگوهای غیرمستقیم ایران-آمریکا خبر داد.
به گفته بقائی، این دور از گفتوگوها نیز به روال سه دور قبلی با تسهیلگری وزیر امور خارجه عمان و با حضور مذاکرهکنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و آمریکا انجام خواهد شد.
بقائی در گفـتوگو با خبرنگاران تصریح کرد: این دور از مذاکرات از حدود ساعت ۱۲ امروز در مسقط شروع خواهد شد و هیات نمایندگی جمهوری اسلامی ایران متشکل از تیم کارشناسی – فنی جهت ارائه مشورتهای لازم در حین مذاکرات، در مسقط مستقر هستند. هیات نمایندگی جمهوری اسلامی ایران بر اساس دستورالعملها و چارچوبهای ابلاغی توسط سلسلهمراتب تصمیمگیری نظام، از هیچ کوششی برای صیانت از منافع ملت ایران و حراست از دستاوردهای گرانسنگ کشورمان در حوزه انرژی صلحآمیز هستهای و همزمان رفع تحریمها و محدودیتهای ظالمانه اقتصادی دریغ نخواهد کرد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهارکرد صبح امروز (یکشنبه) پیش از سفر به مسقط و شرکت در چهارمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا مشورتهایی را در تهران داشته است.
«سید عباس عراقچی»، صبح روز یکشنبه پیش از سفر به مسقط برای شرکت در چهارمین دور گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا، در گفتوگویی اظهار کرد: روز گذشته سفری به ۲ کشور منطقه قطر و عربستان داشتم و امروز نیز عازم مسقط برای شرکت در دور بعدی مذاکرات هستیم.
وی افزود: امروز صبح مشورتهای بیشتری را در تهران داشتیم و امیدواریم در مذاکرات امروز به نقطه تعیین کنندهای برسیم.
یکی از مشکلات ما در مذاکرات صحبتهای ضد و نقیض مقامات آمریکایی است
عراقچی با انتقاد از صحبتهای ضد و نقیض مقامات آمریکایی در ارتباط با این مذاکرات و خواستههایشان در این فرایند گفت: ما متاسفانه صحبتهای ضد و نقیضی از سوی آنها میشنویم و صحبتهای طرف مقابل در داخل میز مذاکره و بیرون از مذاکره مواضع متفاوتی است و این یکی از مشکلات ما در این مذاکرات است.
وی افزود: برعکس طرف مقابل، جمهوری اسلامی ایران مواضع شناخته شدهای دارد که بر پایه اصولی قرار دارد. ما در یک خط کاملا مستقیم حرکت کردیم و مواضع ما کاملا روشن است. برنامه هستهای ایران از پایههای حقوقی و قانونی قوی برخوردار است و همواره تحت نظارت آژانس بوده و خواهد بود و و داشتن فناوری صلح آمیز هستهای جزء حقوق مردم ایران است که قابل مذاکره و معامله نیست.
وزیر خارجه تاکید کرد: غنیسازی یکی از دستاوردها و افتخارات ملت ایران است. برای این غنی سازی هزینه سنگینی پرداخت شده است، خون دانشمندان هستهای ما پای این دستاورد است و قطعاً قابل معامله نیست و این موضع روشن ما بوده و هست.
اعتمادسازی منطق همیشگی ما بوده است
عراقچی گفت: همواره گفتهایم که البته اگر سوالاتی، ابهاماتی و نگرانیهایی وجود داشته باشد، آمادهایم که اعتمادسازی بکنیم، آمادهایم که اقداماتی را انجام بدیم که اعتماد بیشتری جلب شود، این منطق ما همیشه بوده است. در مذاکرات گذشته هم منطق ما همین بود، الان هم بر اساس همین منطق ما به طرفهای مقابل خودمان طرحی که میتواند تضمین کند که برنامه هستهای ایران همواره صلح آمیز خواهد بود را ارائه دادیم و آنها هم طرح خودشان را دادند، ولی هما نطور که عرض کردم ایدههای متناقضی را ما از آنها شاهد هستیم.
اصول و مواضع ما در برنامه هستهای قابل مصالحه یا معامله نیست
وی خاطرنشان کرد: من به هر حال در آستانه دور جدید مذاکرات لازم هست تکرار کنم که حقوق مردم ایران کاملا مشخص است، اصول و مواضع ما در برنامه هستهای کاملا روشن است و اینها چیزهایی نیست که قابل مصالحه یا قابل معامله کردن باشد ولی برای اعتمادسازی، برای شفاف سازی بیشتر از آنچه که است، ما آمادگی را داریم و امیدوار هستیم که طرف مقابل هم با یک منطق مذاکراتی روشن بیاید.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: مباحث مذاکراتی در پشت میز مذاکره باید انجام شود و طرح رسانهای آنها بر خلاف منش مذاکرات هست و جدیت و اراده طرف مقابل را زیر سوال میبرد.
امیدواریم مذاکرات رو به جلو با حفظ مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران داشته باشیم
وی گفت: ما امیدوار هستیم که در این دوره از مذاکرات بتونیم یک دور مذاکرات کاملا سازنده و رو به جلو با حفظ مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران داشته باشیم.
تقاضاهای غیرمعقول و غیر واقعی مذاکره را با مشکل مواجه خواهد کرد
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: من بارها گفتهام و تکرار میکنم اگر غرض این هست که اطمینان حاصل شود که جمهوری اسلامی ایران سلاح هستهای نخواهد داشت این کاملا قابل حصول است و توافقی که این مضمون را بخواهد داشته باشد، حتما قابل دسترسی است ولی اگر طرف مقابل تقاضاهای غیرمعقول و غیر واقعی داشته باشند، تقاضاهایی که قابل عملیاتی شدن نیست، داشته باشند، طبیعی است که مذاکره با مشکل مواجه خواهد شد.
مواضع رسانهای متناقض، روند مذاکره را دچار ابهام میکند
عراقچی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه همانطور که شما اشاره کردید آمریکاییها مواضع ضد و نقیضی به خصوص در ۲ هفته اخیر داشتهاند با توجه به این موضوع، چشمانداز هیات ایران در دور چهارم مذاکرات چیست، گفت: ما در مذاکرات گذشته با یک فضای مثبت و سازنده مواجه بودیم، طرف مقابل ما اصرار داشته است که دارای جدیت است و علاقهمند به رسیدن به یک توافق است، منتها این جدیت برای خودش الزاماتی دارد و یکی از مواضعی که آنها در خارج از محیط مذاکره میگیرند مواضع رسانهای متناقض است که این روند مذاکره را دچار ابهام میکند و از مسیر صحیح و سالم خودش مقداری خارج میکند.
منبع: ایرنا