در این مطلب علت تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا را توسط دونالد ترامپ بررسی کرده و تاثیر آن را بر روابط میان دو کشور شرح میدهیم.
در جدیدترین اقدام جنجالی رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ پیشنهاد تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا را مطرح کرد. این پیشنهاد در جریان یک سخنرانی در فلوریدا مطرح شد که در پایان، واکنشهای گستردهای را در سطح بینالمللی به دنبال داشت. به طوری که مقامات مکزیکی نیز واکنش زیادی در این خصوص نشان دادند. این در حالی بود که پس از روی کار آمدن رئیس جمهور آمریکا، دولت ترامپ به صورت رسمی تغییر نام را اعلام کرد. با این حال سوال مهم این است که این تصمیم با چه اهدافی گرفته شده و چه پیامدهایی را در سطح بینالمللی به دنبال خواهد داشت؟
تغییر نام خلیج مکزیک یک تصمیم جدی بود.
نام جدید برای یک خلیج قدیمی
دونالد ترامپ که همواره به لزوم بازگرداندن عظمت آمریکا تاکید دارد، اعلام کرد که “خلیج مکزیک” باید به “خلیج آمریکا” تغییر نام پیدا کند. ترامپ این خلیج را قسمت مهمی از حوزه امنیتی و اقتصادی ایالات متحده دانسته و در جریان سخنرانی اظهار داشت که بخش قابل توجهی از منابع طبیعی آمریکا به این حوزه وابسته است. با این وجود این موضوع فقط بخشی از ماجرا بود؛ چرا که دونالد ترامپ در ادامه سخنرانی از دولت مکزیک انتقاد کرد. علاوه بر این، بر این موضوع تاکید کرد که این کشور تحت کنترل کارتلهای بزرگ مواد مخدر قرار دارد و در صورت عدم مقابله با قاچاق، آمریکا تعرفههای سنگین را علیه مکزیک وضع خواهد کرد.
واکنش مکزیک؛ طعنه تاریخی و دیپلماسی
پیش از اعلام رسمی دولت ترامپ مبنی بر نام تغییر نام قله دِنالی در آلاسکا به کوه مککینلی و خلیج مکزیک به خلیج آمریکا، رئیس جمهور مکزیک به این اظهارات واکنش نشان داده و به نقشهای تاریخی این کشور که در آن، قسمت قابل توجهی از آمریکای شمالی تحت عنوان آمریکای مکزیکی شناخته شده بود اشاره کرد. به علاوه به صورت کنایه آمیز به این موضوع تاکید کرد که ایالات متحده این امکان را دارد که نام تاریخی خود را پس بگیرد. علاوه بر این کلودیا شینباوم، سخنان ترامپ را تلاش برای ایجاد جنجال دانسته و تاکید داشت که آمریکا اجازه تغییر نام را نخواهد داد.
چرا دونالد ترامپ موضوع را مطرح کرد؟
تحلیل گران سیاسی بر این باور بودند که ترامپ با این پیشنهاد چند هدف کلیدی را دنبال کرد:
- در وهله اول دونالد ترامپ سعی کرد تا با تحریک کردن احساسات ملی گرایانه بر ادعاهای خود جامه عمل پوشانده و رای دهندگان محافظه کار را جذب کند. به همین دلیل پیشنهاد تغییر نام با شعار همیشگی ” اول آمریکا” ارتباط مستقیم داشت.
- در وهله دوم ترامپ تلاش کرد تا در شرایطی که موضوعاتی مانند مهاجرت به آمریکا و وضعیت اقتصادی و… مطرح میشوند، افکار عمومی را منحرف کند.
- علاوه بر دو مورد مذکور، تغییر نام خلیج مکزیک ابزاری قطعی برای تحت فشار قرار دادن مکزیک بود. تا جایی که زمینه را برای سایر انتقادات ترامپ از این کشور فراهم کرد. به علاوه یکی از تحلیلگران اسپانیایی نیز در روزنامه ال پایس به این موضوع اشاره کرد که این نوع بحثها در سیاست آمریکا تازگی نداشته و قسمتی از رقابت ملی گرایانه بین دو کشور محسوب میشود
تلاش رئیس جمهور مکزیک بی نتیجه ماند.
واکنش رسانههای جهان به تغییر نام خلیج مکزیک
پیشنهاد دونالد ترامپ، بازتاب قابل توجهی نیز در رسانههای بینالمللی داشت. به طوری که روزنامه نیویورک پست در یکی از گزارشهای خود به طعنه رئیس جمهور مکزیک اشاره کرد. تا جایی که پاسخ کلودیا شینباوم را جالب توجه و هوشمندانه عنوان کرده بود. این در حالی بود که روزنامه ال پایس در مقالات تحلیلی خود به این موضوع اشاره کرده بود که تغییر نام فقط یک جنجال برای جلب توجه و تبلیغات است.
جنجال جدید دونالد ترامپ یا سیاستی حساب شده؟
در ابتدا این گمانه زنیها وجود داشت که دونالد ترامپ همچنان در تلاش است تا با اظهارات جنجالی، فضای آمریکا را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر این، پیشنهاد ترامپ در سطح دیپلماسی غیر واقعی به نظر میرسید. با این حال در سیاست داخلی آمریکا مزایای زیادی را برای ترامپ در پی داشت. تا جایی که پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، این موضوع تایید شد. بنابراین، حتی با وجود ارسال نامه رئیس جمهور مکزیک به گوگل و درخواست عدم تغییر نام خلیج مکزیک، نام این خلیج تغییر کرد.
پیشنهاد ترامپ یک سیاست عملی بود.
- تحلیل کارشناسان آمریکایی
ابتدا برخی از تحلیلگران آمریکایی مانند جان اسمیت، استاد برجسته علوم سیاسی از دانشگاه هاروارد معتقد بودند که اقدام ترامپ فقط یک حرکت تبلیغاتی بود که برای جلب نظر دیگران گرفته شده بود. به طوری که جان اسمیت این موضوع را بیان کرده بود که ترامپ به خوبی میداند تغییر نام غیر ممکن بوده و تحت هیچ شرایطی عملی نخواهد بود. با این حال برای جلب نظر شرکت کنندگان در انتخابات این موضوع را مطرح کرده است.
- بررسی واکنشهای عمومی
در شبکههای اجتماعی، کاربران آمریکا به دو دسته کلی تقسیم بندی میشدند که برخی از آنها حامی سفت و سخت این پیشنهاد بوده و تصمیم ترامپ را ناشی از قدرت کشور آمریکا میدانستند. این در حالی بود که برخی نیز این تصمیم را مضحک و غیرعملی بیان میکردند. با این وجود در کشور مکزیک، پیشنهاد ترامپ یک توهین ملی بزرگ تلقی شده بود و کاربران ناراحتی و اعتراض خود را با هشتگ El Golfo Mexicano اعلام کرده بودند.
- ابعاد حقوقی و تاریخی
مطابق با قوانین بینالمللی تغییر نام خلیج مکزیک، فقط از طریق توافق چند جانبه امکان پذیر بود. این خلیج تا پیش از تغییر نام آن، در کنوانسیونهای دریایی و نقشههای رسمی سازمان ملل تحت عنوان Gulf of Mexico ثبت شده بود. به همین دلیل هیچ یک از کشورها نمیتوانستند به تنهایی نام این خلیج را تغییر دهند.
- تاثیر بر روابط مکزیک و آمریکا
به طور کلی تنشهای میان آمریکا و مکزیک میتواند روابط تجاری بین هر دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد. مهمترین دلیل این موضوع نیز این است که مکزیک در زمره یکی از بزرگترین شرکای تجاری کشور آمریکا قرار دارد. با این حال مطابق با جدیدترین اخبار حاصله در این خصوص، توافق هر دو کشور منجر به عدم تعیین تعرفه برای مکزیک شد.
جمع بندی
با وجود اینکه در ابتدا پیشنهاد دونالد ترامپ فقط جنبه تبلیغاتی داشت اما پس از روی کار آمدن او به یک سیاست عملی تبدیل شد. با این حال این موضوع واکنشهای زیادی را به دنبال داشته و روی روابط دیپلماتیک و افکار عمومی تاثیر گذاشت.