به گزارش جریان نو، جاماسب یکی از شخصیت‌های جالب تاریخ ایران است. برخی او را پیامبر، برخی وزیز، برخی پیشگو و برخی دیگر فیلسوف می‌خوانند. بر اساس یکی از نقل‌های تاریخی، جاماسب از خاندان زرتشت پیامبر ایران می‌باشد.
منابع حکایت می‌کنند که خداوند به جاماسب اعلام کرد: در روزی معین، عمرت به انتها می‌رسد. در روز تعیین شده، جاماسب وارد منطقه شد و در همان‌جا جان خود را از دست داد و مردم روستایی کراده برایش یک قبر ساختند. بر اساس نوشته‌های تاریخی، جاماسب پیش‌بینی مرگ خود را اعلام کرده بود که در یک زمان معین، به دلیل نیش عقرب جان خواهد داد؛ بنابراین، در آن زمان مقرر، برهنه و بر روی اسبی بدون لباس نشست و به سمت رودخانه‌ای رفته و به آرامی بر دم اسب نزدیک شد. با این حال، به دلیل نیش عقرب، جان خود را از دست داد. به نظر می‌رسد که عقرب به دم اسب چسبیده بود و در حین سواری، وظیفه خود را انجام داد.
جدا از افسانه‌های قدیمی درباره جاماسب، برخی نظریات معتقدند که او بنیان‌گذار دین ایرانی بوده و زرتشت پیامبر اصلاح‌گر همان دین بوده و زرتشت آمده تا دین جاماسب را از افتراهای میترائیزم اصلاح کند.
جاماسپ همان زرتشت است؟
با توجه به منابع و تفسیرات مختلف، داستان و هویت جاماسپ و زرتشت به شدت متنوع است و در تاریخ و اساطیر با اختلافات بسیاری روبرو می‌شویم. برخی نظریه‌ها معتقدند که جاماسپ، پیش از زرتشت ظاهر شده و یکی از پیشگان زرتشت بوده است.
هنوز هویت و دوره زمانی واقعی جاماسپ موضوعی دارای بحران و گمراهی است. برخی معتقدند که او بنیان‌گذار دین ایرانی بوده و زرتشت به عنوان اصلاح‌گر دین او ظاهر شده است. همچنین، برخی محققان زرتشت را شخصیتی حدود ۳۷۰۰ سال پیش می‌دانند، در حالی که جاماسپ ممکن است قدمتی حدود ۱۰۰۰ ساله داشته باشد.
با وجود این همه تفاوت در دیدگاه‌ها، مباحث پیرامون هویت جاماسپ و زرتشت همچنان مورد بحث و بررسی قرار دارد و هنوز پاسخ نهایی درباره واقعیت و هویت دقیق این دو شخصیت مرموز داده نشده است.
ویژگی‌های آرامگاه جاماسب
واقعاً جاماسب و معماری آرامگاه ویژگی‌های جالبی دارند. ساختمان آرامگاه به‌صورت مکعبی بی‌ملات و از سنگ‌های تراش‌خورده ساخته شده، که تشابهی با کعبه زرتشت دارد. این آرامگاه توسط سنگ‌های بدون ملات به‌صورت خاص ساخته شده و به دلیل تراش سنگ‌ها، معمولاً به دوران هخامنشی نسبت داده می‌شود.
ضلع‌های مختلف آرامگاه ویژگی‌های متفاوتی دارند:
– ضلع شمالی: این بخش کمترین خسارت را دیده و بر روی صخره‌ای بنا شده است. در ارتفاع ۴ متری آن، یک ردیف سنگ‌کاری برجسته وجود دارد.
– ضلع جنوبی: این بخش بلندترین دیوار را داشته است اما بر اثر هجوم سودجویان ویران شده است.
– ضلع شرقی: این بخش نیز بر اثر غارت سودجویان آسیب دیده و دو موضع حفره غیرمجاز دارد.
– ضلع غربی: این بخش بلندترین دیوار آرامگاه را دارد که برخی از ردیف سنگ‌کاری بالای آن خراب شده است. همچنین، در آنجا سازمان میراث فرهنگی یک دستگاه فلزی نصب کرده که متأسفانه تعمیر نشده و ترک خورده است.
روی سقف آرامگاه، یک سنگ ۸ ضلعی وجود داشته که برخی از ضلع‌های آن تخریب شده‌اند. در داخل آرامگاه از سنگ و ساروج فشرده استفاده شده که بسیار سخت و محکم است.
چپاولگران تونل‌هایی زیر سنگ مقبره را حفر کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد هیچ چیزی پیدا نکرده‌اند. از دیواره‌های آرامگاه همه از سنگ و ساروج ساخته شده‌اند و ارتفاع و ابعاد آنها به صورت مربع و با استفاده از اصول معماری بسیار استادانه هستند.
این آرامگاه به‌دلیل قرار گرفتن روی تپه، ارتفاعات مختلفی دارد. ضلع غربی بیشترین ارتفاع را دارد که حدود ۷ متر است. به دلیل ویرانی‌های گذشته، ارتفاع این آرامگاه به تدریج کاهش یافته است.
روی سقف آن یک سنگ ۸ ضلعی موجود بوده که به‌وسیله سنگ‌های تراش خورده به‌صورت یک مقبره درآمده بوده‌است که متأسفانه بر اثر چپاول سودجویان تنها ۳ الی ۴ ضلع آن باقی مانده‌است. چپاولگران در زیر همین سنگ مقبره از ۲ طرف بالا و پایین به‌صورت تونلی حفر کرده‌اند و از ظواهر امر پیدا است که سودجویان چیزی پیدا نکرده‌اند. زیرا درون چهاردیواری آرامگاه تماماً از سنگ و ساروج پرشده‌است. طول و عرض هر دیوار از هر طرف ۵ متر و ۸۰ سانتی‌متر است که به‌صورت مربع و بسیار استادانه و با اصول معماری ساخته شده‌است. ارتفاع این آرامگاه مربع شکل در هر طرف ضلع متفاوت است.
به‌دلیل اینکه بر روی تپه که دارای شیب و سنگ‌های صخره‌ای است ایجاد شده‌است ارتفاع تغییر می‌کند. اما در ضلع غربی ارتفاع آن نزدیک به ۷ متر می‌رسد که احتمالاً ارتفاع این آرامگاه بیشتر از این بوده‌است که به‌تدریج ویران شده‌است.
